Дзённік 1998 [Вячеслав Владимирович Адамчик] (fb2) читать постранично
[Настройки текста] [Cбросить фильтры]
- 1
- 2
- 3
- . . .
- последняя (21) »
Вячаслаў Адамчык Дзённік 1998
Спадчына: “сярод сваіх і чужакоў яна нам ласкай матчынай”, — пісаў Купала. Мне ў спадчыну дасталася старая шафа з бацькавымі рукапісамі. Чарнавікі апавяданняў і раманаў, нататнікі і дзённікі. Шафа, поўная сшыткаў, спісаных татавай рукою. Што з імі рабіць? Як да іх падступіцца? З якога боку? Вырашыў — з адваротнага. Выбраў дзённікі за 1998–2001 гады, набраў і раздаў у часопісы; 2001 — у “Полымя”, 2000 у “Дзеяслоў”, 1999 у “Маладосць”, 1998 у “ARCHE”. Калі пройдуць часопісныя публікацыі, набяру і раздам 1978–1997, папярэднія дзённікі за 1962–1977 гады ён паспеў падрыхтаваць і апублікаваць сам. Вынікам гэтай працы будзе кніга: Вячаслаў Адамчык, “Дзённік 1962–2001”. 22 студзеня 1998 году. Учора, убачыўшы кароткую тэлеперадачу, дзе на ўвесь экран прыгожа і фацэтна глядзеўся адзін з найсімпатычнейшых і найстарэйшых нашых літаратараў, нечакана і нават з дзівам для сябе зразумеў, чаму ён выжыў, прайшоўшы ўсе кругі пекла: фронт, палон (армія Ўласава), Рур, Данбас — нямецкія і савецкія вугальныя капальні. Аказваецца, ён няўзнак, спадцішка, не на ўвесь голас, але ўмее пахваліць начальства. Дабрата Машэрава… А чым жа ж скончылася? Здрадаю, самаю найгоршаю, вынішчэннем даастатку беларускага пакутнага слова. Мне, прынамсі, прыгадваецца, як ён <М. Я.> ціхенька сядзеў, ссутулена і прыгнута ўцякаючы ад усіх спрэчак, сварбы, выступленняў, таемна толькі распытваючы пра судовыя працэсы, што ішлі над карнікамі з батальёну Дзерлівангера… Да іх, палонных, што перакінуліся на службу да немцаў, у яго, палоннага, меўся асаблівы інтэрас. Пра пачатак вайны, уцёкі з Менску, акружэнне пад вёскаю Мясны Бор ён умеў яскрава, шматкалёрна расказваць, напісаў шэра і бескалёрна. Не менш унікальная рэч наша памяць. Асабліва памяць дзяцінства. Сваю расстраляную запальнымі снарадамі ўлетку 41-га Варакомшчыну я магу аднавіць па нейкіх нязначных на першы погляд, але зваблівых для сямігадова[га] падлетка рэчах. Напрыклад, па карычневым паліваным кату-скарбонцы, што стаяў на выштукаванай шафе, ці па настольнай керасінавай лямпе з малочным абажурам, па металічным будзільніку на трох ножках з нікеляваным, нібы веласіпедным, каўпачком званка наверсе, нават па жоўтым пачатку кукурузы, тады яшчэ не моднай, што сеялася колькімі калівамі пры мяжы ў вясковым гародзе. Дзядзькаў хутар, што прыгожа і паэтычна ўздымаўся шарымі будынкамі над высокаю рачною стромаю, з якое абвальваліся круглыя, як перакаці-поле, кусты ядлаўцу, — па высокіх шастах радыёантэны: на стале ў хаце чарнела каробка дэтэктара з пружыністымі дужкамі навушнікаў. Адпаведна кожнай гэтай дэталі ў памяці аднаўляецца ўся хата, цесны двор — брукаваны ці не, вуліца, адгароджаная парканам ці выкладзенымі ў рад валунамі- камянямі, і паўстае ўся спаленая вёска. Дзіўна, але я хачу ў яе вярнуцца. Пасля полудня я зрабіў круг, праехаўшы тралейбусам № 5 за Чэрвеньскі рынак у свой ЖЭС, каб праясніць справу з кватэрнай аплатай і рамонтам залітага ваннага пакою. “Вам будзе паведамленне, вам пазвоняць”, — сказаў высокі, падобны да выблядка Л. начальнік, мінаючы ўсю чаргу перад глухімі дзвярыма. Пятніца, 22 студзеня 1998 году. Да ўсходу сонца, раніцаю, у акне зверху — густа-сіняе неба, пасярэдзіне — ясна-сіняе, знізу — светла-зеленаватае. На поўдні над шпілем вакзалу — сярпок старога месяца, а злева ад яго — ружовы, падсвечаны сонцам дым. І сонца ў іскрыстай кароне — яно прасвечвае белыя, празрыстыя, як марля, перыстыя аблокі. Ужо марознымі вечарам і раніцаю над праспектам Скарыны, як над горадам Нукусам у спякотнай Каракалпакіі, стаіць залаты пыл. Учора надвячоркам у ім ажно хавалася нізкае сонца. На тратуарах і на праезджай паласе пластом ляжыць падсушаны, перамешаны з калійнаю соллю пясок, якім пасыпалі снег і лёд. І аўтамабілі, як на пясчанай дарозе, падымаюць хмары пылу. 17.20. Пад сонца і марозік па бясснежнай дарозе (снег, лёд толькі ў лесе), акружанай зялёнай рунню, з’ездзілі на дачу. Каля жалезнай, прывязанай на вяровачку брамы нас — стары “мерседэс” — сустрэла з брэхам гання галодных сабак. З старажоўкі выйшаў малады вартаўнік з чорнай павязкай (“язычок”) на воку. З-за дзвярэй вызіраў мілавідны тварык ці не п’янай старажыхі. Вартаўніку падарылі трохлітровы слоік марынаваных гуркоў і торбу з буракамі. Нехта ўжо спрабаваў у шыбе адкалупаць штапікі — улезці ў дачны дом. Дадому ехалі праз ждановіцкія дачы. Я ўбачыў нялюдскі, без даху, двухпавярховы цагляны дом пад старымі бярэзінамі — дачу Быкава. Яна спланавана напэўна лепш, чым мая, але эстэтыкі, хараства ў ёй няма. Куды больш фацэтна глядзеўся дом нікому невядомага гэбіста Ягорава. Нядзеля, 25 студзеня 1998 году. 9.10. Як учора — марозны (–7 °C), бясснежны ранак. Сонца ў марлі расцягнутых, паласатых хмараў з- 1
- 2
- 3
- . . .
- последняя (21) »
Последние комментарии
7 минут 25 секунд назад
29 минут 54 секунд назад
2 часов 27 минут назад
11 часов 19 минут назад
1 день 4 часов назад
1 день 5 часов назад