ОДАМИЙЛИК СЎҚМОҚЛАРИДА [НЕЪМАТУЛЛО ТУРСУНОВ] (fb2) читать постранично

НЕЪМАТУЛЛО ТУРСУНОВ ОДАМИЙЛИК СЎҚМОҚЛАРИДА

Н Е Ъ М А Т У Л Л О Н А Р З У Л Л О Ў Ғ Л И

М И Р З О Т У Р С У Н & М И Р З О И С М А Т Н А Б И Р А С И

Ҳ А К И М Б Е К М И Р З О Э В А Р А C И

(фото из личного архива)

О Д А М И Й Л И К

О Д А М И Й Л И К

Қалбимизда бўлсин поклик, иймонлик,

Бўлмасин унда қуполлик, кўролмаслик.

Қалбимиз бўлсин соф ва чиройлик,

Юракларда бўлсин тоза виждонлик,

Эзгу сўзлик, эзгу фикр, эзгу амаллик,

Доимий мехр, адолат ва одамийлик.

Унда бўлсин иффат ва туғри сўзлик,

Диёнат, оқибат ҳам биродарлик.

Саҳоват, эътибор ва меҳрибонлик.

Тарк этмасин бизни ҳаё ва орлик,

Яшнасин қалбларда доим ёруғлик,

Муқаддас оддийлик ила камтарлик.

Элга вафодорлик ҳам садоқатлик.

Ажоиб бу дунёни чиройин сақлаб,

Ҳаёт мазмунини гўзал қилайлик.

(фото из личного архива)

1940 йил Минск. Авиация билим юрти.

Турсунов Нарзулла Мирзо Турсун уғли.

С П И Т А М А Н

С Ў Ғ Д И Ё Н А Л И К

В А

А Л Е К С А Н Д Р

М А К Е Д О Н И Я Л И К

Ҳ А Қ И Д А

П О Э М А

(фото из свободного ресурса)

(фото из свободного ресурса)

Александр Македониядан чиққан кўнидан,

Унинг хар куни деярли жанг билан ўтган.

Босган излари инсонлар қонидан тўлган,

Шу тариқа дунёни босиб олмоқчи бўлган.

Доррони енгиш учун бир ой вақт кетган.

(фото из свободного ресурса)

Аслида Доррони^4, сотқин икки қайниси,

Икки биқинига келиб ханжар санчишган,

Кегин Александрга уни тақдим этишган.

Ўз жонларини асрамоқда ҳоин бўлишган,

Аммо ярадор Дорро кўзи олдида,

Сотқинлар бошларидан жудо бўлишган.

Кегин Македонлар шарқ томон юрган,

Окс³ дарёси, ўларни йўлини тўсган.

Бир йил қолиб унинг чап қирғоғида,

Яшаб қадимий гўзал Балх⁵ шахрида,

Окс Александрия деб аташган уни.

Купайтириб жангчи сонини,

Ўргатиб уларга жанг сирларини.

Ёғочлардан қушимча кемалар ясаб,

Терилардан катта мешлар таёрлаб,

Уларни қамишлар билан тўлдириб,

Дарёдан ўтишган анча қийналиб.

Муқадас Окс хам қаршилик қилган.

Отлари, аскарлари чўкканди кўплаб.

Оксдан ўтиб шимол томон юришган.

(фото из свободного ресурса)

Ҳозирги Санггардак – Яккабоғ тоғ дарасидан,

Наутакиянинг пойтахтига ўтиб келишган.

Наутакдан кучли зарба олишган,

Оғир жанглар бўлиб дарё бўйида,

Қонлар ариқ бўлиб оққан дарёга.

Икки хафта бу жанглар чўзилган,

Кифтиоб атрофида тепаликлардан,

Оқ ва Қашқа дарё қирғоқларидан,

Шимолда ариқ ва Ризвон тепадан

(фото из свободного ресурса)

Баланд, йигирма метрли қаъласи бўлган.

Жанубда ариқ дарёга келиб қушилган.

Уларнинг чуқурлиги беш қулоч бўлса,

Қирғоғда олти қулочли қалъа пахсадан.

Беш минг йилар Наутакни ҳимоя қилган.

Икки дарё орасида шахар қаддин ростлаган.

Кифтиобга кириш учун бир ой жанг бўлган.

(фото из свободного ресурса)

Наутакни жасур халқи ва жангчиларига,

Кегин Кифтиобни қурғони ҳимоя бўлган,

Неча минг йилдан буён бўлиб паноҳгох,

Ёвдан ун беш мингли халқни асраган.

Тинч даврда у бўлган мактаб, ўйнгох,

Ибодатхона, сақлаб ўнда қуролларини.

Қамалда йиллик халқнинг озиқасини.

(фото из свободного ресурса)

Ун сакиз метр девор ташқарисидан,

Олти метр бўлган ички томондан.

Икки қаватли бинолар девор ичидан,

Айланасига пахсадан барпо қилиган.

Рангли нақшлардан безак берилган.

Тўрт четида тўртта чуқур қудуқдан,

Қамалда сув билан халқ таъминланган.

Бир ой қўрғонда ҳам улар жанг қилган,

Кегин чекинишган – Фалангдарага.

Дарадан Панжакентга ўтаётганда,

Жанг билан тоғқа чекинаётганда,

(фото из свободного ресурса)

Асирга олишганида энг гўзал қизни,

Афсонавий чиройга эга Ракшонакни,

(фото из свободного ресурса)

Гаровга қўйилганда ҳаёти сардор қизини,

Оксиард Александрга таслим бўлганди,

Қонли уруш поёнига шунда етганди.

Александр севиб қолиб ўз асирасини,

Ракшонакни бўйнига қўйиб ўлимни,

Мажбур қилганди тўрмуш қуришни.

(фото из свободного ресурса)

Деди, – “Дунёни ўзимга асир қилдиму,

Бу гўзалга юрагим банда бўлдику.”

Сардорига куёв бўлиб у Наутакни,

Минг йиллар олдин яшаб ўтганни,

Эслаб афсонавий подшоҳ исмини,

Искандар Зулқрнайн, деб, атаб уни,

Тарихга киритдилар унинг номини.

Македонлар кўрди бу буюк халқни,

Юксак маданияти ва илимлигини,

Ҳалқларини юз фойз саводлигини.

Одамийлик, имонлик, виждонлигини,

Уч ёшдан Авестони ёдлай бошлаган,

Ўн етти ёшида уни ёдлаб