Незалежнасьць [Ніл Гілевіч] (fb2) читать постранично, страница - 3


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

Каб рукі пагрэць залацей
На горы-няшчасьці людзей.
Грамадзяне, спяінайцеся,
Не ўпусьціце выдатнай магчымасьці —
Каб гразёю абхляпаць таго,
Хто жыве па сумленьню і шчырасьці!
Каб нож садануць у сьпіну
Найблізкаму сябру свайму.
Грамадзяне, спяшайцеся, —
Шанцу лепшага можа не выпасьці,
Каб з уласнае скуры сваёй,
Як лінючая гадзіна, выпаўзьці!
Каб Тую, што кляўся любіць,
Ядавітаю сьлінай забіць.
1990, лістапад

У РОДНЫМ ГОРАДЗЕ


Хаджу па вуліцы Грамілы,
Што цягам доўгіх страшных год
Граміў і плюндрыў, колькі сілы,
Усё, чым славен наш народ.
А ты, мой прашчур, творца мудры,
Чыя магіла дзесьці ў тундры, —
Твайго забытага імя
У родным горадзе няма.
Хаджу па вуліцы Няздары,
Што меў і здольнасьці аднак:
Пакуль народ аб шчасьці марыў —
Ён краў з казны і жыў усмак.
А ты, мой продак ясначолы,
Чый дар народу — незьлічоны, —
Твайго забытага імя
У родным горадзе няма.
Хаджу па плошчы Баязьліўца,
Што меў за Бога вечны страх —
Каб толькі з крэсла не зваліцца
I не разьбіць кар'еру ў прах.
А ты, мой продак, вой бясстрашны,
У Курапацкім доле спрахлы, —
Твайго забытага імя
У гордным горадзе няма.
1990, лістапад

НАЙСТРАШНЫ ГРЭХ

Маё горкае пасланьне

беларусу, які...

Чалавеча!
Ты, знаю, патомны жыхар Беларусі.
Як і я — не сьвяты,
Грэх не раз на душу сваю ўзяў.
Можа, нават і вельмі вялікі.
Судзіць не бяруся.
Ну, дапусьцім, народу ў няшчасьці
Няпраўду казаў.
Грэшны — кайся і мучайся,
Грэх аж да сьмерці замольвай.
Грэх твой страшны,
Аднак і страшнейшы нашмат існуе,
Калі моваю гэтай зямлі —
Беларускаю мовай
На людзях,
Прынародна
Спаганіш ты вусны свае!
Гэта будзе жахліва!
Страшней,
Чым любое злачынства,
За якое карае
Вышэйшаю караю суд.
Будуць бэсьціць і кпіць:
Во няздара!
Не змог навучыцца
Гаварыць «языком»!
Во тупіца! Вясковы хамут!
Горшай ганьбы, чым гэта,
Не мецьмеш павек, чалавеча!
А таму —
Як захочаш грашы:
Поп замоліць пазьней.
Толькі вусны свае
Гэтай мовай гутэйшай,
Адвечнай —
Не спагань!
«Даже словом одним
Осквернить не посмей!»
1990, лістапад

Б’ЮЦЬ У СЭРЦА...


Б'юць і б'юць у сэрца цяжкія сігналы.
Вось яшчэ адзін: на людным сходзе бурным
Дэлегаты шумам-плясканьнем сагналі
Знакамітага вучонага з трыбуны.
Брава, брава змагарам-адзінаверцам!
Ну, а што ж іх даняло ў яго прамове?
А ўсяго, што слова шчырае ад сэрца
Ён пачаў казаць на нашай роднай мове.
Будзе праўнукам чытаць да болю крыўдна,
Як іх прадзеды, юродзівыя блазны,
Мову родную з палаца гналі крыкам,
За мундзір прадаўшы гонар свой уласны.
А цябе прашу, таварыш і паплечнік:
Пасьміхніся з іх часовай перамогі,
Дарастуць патроху ўсе да чалавечных
Дум і спраў — без іх няма ў жыцьця дарогі.
1990, лістапад

* * *


У век рэнегацтва
І гібельнай здрады, калі
Зрываюцца душы,
Не справіўшыся з ачмурэньнем,
Шчасьлівая доля —
Трымацца бацькоўскай зямлі,
Як дрэва карэньнем!
1991, студзень

ШТО Ж ЦЯПЕР?


Пра душу успомнілі, панове?
Што вы хочаце з яе спытаць —
Вамі ж, вамі, душ уладарамі,
Безьліч раз цынічна згвалтаванай,
Збэшчанай, растурзанай, зьнявечанай,
Змучанай, прыбітай, здратаванай,
Між хлусьнёй і праўдаю раздвоенай,
А нарэшце і расчвартаванай
На крыжы... О, так, на тым жа