Уйа [Люминис Сантори] (fb2) читать постранично, страница - 7

дьон,

Атахпытынан тэпсэ сылдьабыт.

Аа-дьуо,

Ыксала суох,

Ардах суолунан

Даллаастыыр.

Таммах нецуе,

Кустук нецуе,

Хонууларга

Мичээр бэлэхтиир.

***

Эн ону соруйан гыммытын дии.

Далай ахаары сирэй оцостон.

Суп-судургу киьиэхэ кубулуйан.

Чыып-чаап санаалары ыыталаан.

Миэхэ – син биир.

Ба5ар тебен урдугэр да тур.

Мин бэйэлээх бэйэбэр

Сыьыана суох сыьыан,

Таах,

Халлаацца ыйбыт тарбах.

Дьицинэн..

Ейденер быьыы-майгы.

Туох эрэ иьин охсуьан,

Эмиэ ба5а санаа буолла5а.

Ол эрэн,

Эппитин курдук,

Киьи сиэринэн,

Сурэх сурэххэ

Букатын кыьаллыбат,

Туора

Тиэрэ-таары

Хамсаныылартан.

Ыраас,

Ис-киирбэх,

Туох да харата

Сыстыбатах,

Биллэн туран,

Бу сиргэ суо5а буолуо.

Ол эрээри,

Ейдуурун буолуо:

Сиэр-туом,

Уерэх-такайыы,

Быьаарыы,

Ыйан-кэрдэн биэрии,

Утуену ба5арыы -

Икки еруттээх

Буолан

Олох кырдьыгын

Сиэркилэтин

Хампы быра5ар.

Суолтатын алдьатан

Албын халлааны уескэтэр.

Ейдуубун.

Кыйахамаппын.

Абааьы кербеппун.

Баара суо5а – киьи.

Ханна эрэ баар -

Таптал.

Кини утарыа5а

Хатарчы хаппыт

Сиэмэх быьыыны.

Быыьыа5а, ба5ар,

Миигин да5аны

***

Таптыахпын да куттанабын

"Таптыахпын да куттанабын"

Букатын ейбуттэн тахсан

Сиэн кэбиьиэм этэ.

Илдьэ тутан

Быьата тыытан

"Миэнэ"

"Уонна кимиэнэ да буолбатах"

Диэн баран

Испэр укта сылдьыам этэ.

Ону баара

Сурэх тэппэт

Итинник санаалартан

Киьи сиэринэн

Дьон быыьыгар

Таптал – нарын

Сыьыан – на5ыл

Туох да олуона

Хамсааьына суох.

Уйэ тухары

Ыбылы кууьан баран

Ким да кими да кытта

Сыппат

Куускэтик уостан ууран ылан

Уйэ тухары уураспат.

Еле-еле тыллар сибэкки

Утуйар

Уьуктар

Ол курдук

Киьи сурэ5э

Ардыгар мас дулэй

Соро5ор кынаттаах куйаар.

Сурэххин аьан баран

Таах тарбах нецуе кумах

Тарбах нецуе уу

Киьи тебетун урдугэр ардах

Таммах

Ким эрэ уеьэ олус атаах

Биэрбэт ити сылаас дьолу.

"Таптыахпын да куттанабын"

Кууспун кыайан билбэккэ

Атыннык дьайыахпын ба5арбаппын.

***

Таптыыбын – диигин

Тапталы уьуннараары

Эбэтэр сергутээри

Ба5арабын – диигин

Ба5а санаа сибэккитин олордоору

Елеруем – диигин

Тулуйбаккын кыьытаары.

Мин ону биллим

Хайдах таптатыаххын ба5ара5ын

Мин ону сехтум

Аьыныгаьа суох бэйэ5ин

Мин ону тэцнээтим

Куннээ5и олох

Куннээ5и судургу олохтоохторугар.

Сиир буоллаххына – сиэ

Суус тегул – курдары та5ыс

Кыыьыран абатыйыан суо5а

Оннук аналлааххын

Тебен ситэн ейдеебутэ ыраатта

Биэриэм

Кэлиэм

Быыьыам

Арацаччылыам

Диэмэ

Биир илиигинэн имэрийимэ

Атын илиин хабар5абын ыыра тардаары

Талаьарын

Ба5арар буоллаххына

Тохтотума.

Оонньуу

Кер-кулуу

Иэстэьии

Сорук

Буолан буппутэ ыраатта

***

Ыттаа5ым эбитэ буоллар

Ыттаа5ым эбитэ буоллар

Ыппар кэпсиэм этэ

Итинник диэмэ

Утары харахпын аьан олордохпуна

Кулгахпын ытыспынан саппатым

Киэр хайыспатым

Сурэхпэр аьыс гынна

Тоцуй санаан дууьам иэдэстэрин

Сайталаабытыттан.

Мин ыт буолбатахпын да

Мин чыычаах буолбатахпын да

Мин тылым быьах тимирэ да

Инчэ5эй тириилээх

Иннинэн сирэйдээх

Киьи сиэринэн

Кун о5ото буолбатахпын да

Туох да уратым суох.

Ыттаа5ын эбитэ буоллар

Кини сылаас туутугэр

Илиигин сылытыан этэ да

Киьи уйэтиттэн ер олоруо этэ да

Ол кыыл

Ер да аанньал буолан арыаллаата5ына

Оччо5о то5о

Биир сомо5о

Буолуохха дииллэрий

Киьи киьиэхэ – киьи дуо?

Эбэтэр киьи киьиэхэ – быыл.

***

Суус тегул

Алдьаныма сурэ5им

Хаппыт хатырык харах уута

Таах мэнээх атаах санаа туьуутэ

Ким да ейдебет

Ере тииьэ

Кыраттан санаар5аан

Арахсан

Халлаацца салгын буолан

Ууллан

Умуллан

Утуйан

Уйул5ам

Айыл5ам

Айбыта да буолуо

Ол эрэн

Киьи сиэринэн

Кун сирэ олорор

Миэнэ бытаан

Аа-дьуо хаалан

Хомойдум

Чуумпурдум

Дулэй тааска кубулуйдум

Уот умайар дьон иьигэр

Мин испэр ыраах мунмут тыа

Урэ5э

Олох да5аны

Атыны туойар

Сымыйаччы

Тацнарааччы

Икки сирэй оцорооччу

Хас уе5уу толкуй

Кумахха тыал

Тыалга суурук

Сылайдым бэйэбиттэн

Тапталлаах олохпуттан

Кэм-кэрдии чыычаахтыы

Кетутэр

Санаа батталын

Кытары эллэкэй куннээ5и

Уеруулэр

Эрийэ сыстыьан

Мэйиим эргийэн

Хара5ым харааран

Ким ейдуей

Киьини

Кунду бэйэ5иттэн ордон

Быыс сыыс булан

Харбыалаьыы кытаана5а

Олоро туьээри

Куну-дьылы уьатаары

Кураанах хаппыт айахпын

Миигин булан

Иьэр уум

Тотор ута5ым

Буолан

Кэлиэн ду олохпор

Буппэт дьолу

Сырдык кууьу

Хаьан эрэ

Бэлэхтиэн дуо

Дууьабар

Хаалан иьэр чаьы курдук

Сурэлбэр

Дьэбинийбит бэйэтигэр

Умуллубут

Умнуллубут о5отугар

***