Запрашэнне да роздуму [Мікола Аўрамчык] (fb2) читать постранично


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

Мікола Аўрамчык Запрашэнне да роздуму

Рэдактар К. Я. Жук

Мастак А. Н. Карповіч

Мастацкі рэдактар А. М. Малышава

Тэхнічны рэдактар I. I. Дуброўская

Карэктар I. М. Паланейчык

***

Мае настаўнікі і вучні,
Мае калегі і сябры,
Без вас,
Як без прыдатка — злучнік,
Я з некаторае пары
Тут,
За гарамі і лясамі,
У чужадальняй старане,
Дзе,
Як вы ведаеце самі,
Лягчэй глядзець і дыхаць мне.
Але,
Наколькі гэта можна,
Перад усімі на вачах,
Я за паўсвету,
3 вамі з кожным
Гаворку шчыра распачаў.
I ўжо становіцца відушчы
Пагляд знявечаных вачэй,
I грудзі не сціскае ўдушша,
I сэрцу робіцца лягчэй.

***

Я скажу: «Не надо рая,

Дайте родину мою».

Сяргей Ясенін
Памагчы не могуць
Праклёны і маленні.
Кажуць:
             «Трэба жыць, як набяжыць».
У прыморскім раі,
На вечным пасяленні,
Без прытулку вымушаны жыць.
Сузіраць міжвольна
Высадку дэсанта
3 сушы
            ды з паветра і з вады —
Стомленых курортнікаў,
Жвавых экскурсантаў,
Што імкнуцца адусюль сюды.
Дзівяцца Ай-Петры
На сонечным сугрэве,
Аглядаюць кожны парк і пляц,
Стройныя секвоі —
Мамантавы дрэвы,
Царскі белакаменны палац.
Дзесяць год бадзяюся
Ў экзатычным раі
Ды ў людзей
                     прыстанішча прашу...
Думкі і ўспаміны
Аб мілым родным краі
Дзень і ноч
                   вярэдзяць мне душу.
Засланіць не здолелі
Велічныя горы
На радзіму запаветны шлях.
Гул марскі нагадвае
Шум вячысты бору,
А секвоі —
                 хвоі на палях.
Íгліцы калючай
Вечназялёны неруш,
Як шыпшыны параснік густы.
То чабор напомняць,
То дзеразу,
                   то верас
Размарыну дробныя кусты.
Вечным сном спачыў бы я
Пад бярозай ніцай,
Адбіваючы паклон зямны
Краю,
          дзе, як бомы,
Пазвоньваюць крыніцы
I азёры звоняць,
                          як званы.

ЛЁС

Аскаду Мухтару

Ці помніш ты мяне,
                               Аскад,
Калега мой і аднагодак?..
Цябе,
         далёкі ўзбекскі брат,
Успамінаю я заўсёды.
Бо не забыць пары тае,
Калі
      як госцю дарагому
Мы родныя краі свае
Паказвалі адзін другому.
Цымбалаў тонкі перазвон
I гукі хрыплыя карнаяў1
Здымалі стому,
                         гналі сон,
За сэрца,
               за душу краналі.
У цеснаце застольных месц
Цякла гамонка мірным ладам.
Быў зразумелы сэнс і змест
Чужых нам слоў без перакладу.
Ды, як на зло,
                       якраз тады
Працяглы рокат землятруса
Давёў узбекаў да бяды,
Азваўся ў сэрцах беларусаў.
За Беларусь
                   каля Дняпра
Загінуў твой настаўнік строгі,
Паэт-салдат Султан Джура,
Што спіць у вёсцы Казярогі.
Дзе Казярогі й Сабалі
Чакаюць коз і сабаліхаў,
Злавесна звісла на палі
Крыло чарнобыльскага ліха.
Мо боскі суд —
                        гэта бяда?..
Ці ж мала войнаў беларусам?
Няўжо алаху не шкада
Узбекаў мучыць землятрусам?

ТРЫ КОЛЕРЫ

На палях, у лузе і пад клёнамі
Змалку,
             з маладых яшчэ гадоў,
Кланяўся я колеру зялёнаму
I сягоння кланяцца гатоў.
Ён адзін з загадкавымі тайнамі,
Мае асаблівасці свае —
Першыя зачаткі жыццядайнасці,
Што прыродзе ўсёй
                                жыццё дае.
Колерам блакіту жыццядзейснага
Захапляўся я з юнацкіх дзён,
Бо пад ім